Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinin bu seneki en iddialı aday adayı, şüphesiz 2013 yapımı Polonya filmi Ida.

“Kış Uykusu niye aday olamadı?” sorusunun cevabını daha çok ararız belki; ama “Ida nasıl aday oldu, ve niye bu kadar iddialı?” sorusunun cevabı nispeten kolay.

Bu kategorideki adaylık sürecini anlatalım önce. Bu sene 83 ülkeden 83 filmin başvurduğu bu ödülün değerlendirmesi için, Akademi üyeleri arasından gönüllüler seçiliyor. Bu gönüllüler, Ekim – Aralık ayları arasında Los Angeles’ta düzenlenen ücretsiz gösterimlere davet ediliyorlar. 83 filmin tamamını izlemek zorunda kalmasınlar diye, 3 gruba bölünüyorlar. (28, 28 ve 27 filmden oluşan üç grup.) Ancak kendi gruplarındaki filmlerin tamamını izlemek zorunda da değiller. Kendi grubundaki 28-27 filmden 18’ini izleyen gönüllü, oy vermeye yeterli kabul ediliyor.

Gönüllülerin günaşırı aktif katılımını zorunlu kılan, zorlayıcı bir takvim.

Böylesine rekabet dolu, yoğun bir tempoda, adaylık bekleyen filmlerin en büyük derdi, gönüllülerin kendi gösterimlerine katılmasını sağlamak. (Çünkü belirttiğimiz gibi, oy vermek için filmlerin tamamını izleme zorunluluğu yok.)

İşte bütün bu bilgiler ışığında, sormadan edemiyorum: Birkaç hafta içinde en az 18 tane yabancı film izlemek mecburiyetinde kalan Akademi üyeleri, adı “kış uykusu” olan 3 saat 15 dakikalık bir serbest Çehov uyarlamasını izlemeye üşenmiş olabilirler mi?

Bu soruya ne cevap versek spekülasyon olur.

Ama bir de Ida’ya bakın: 80 dakikayı geçmeyen kısacık süresi, süslü görüntü yönetimi, hem Katolik baskıcılığını, hem de Yahudi soykırımını (favori Oscar temaları!) ele alan pratik senaryosuyla, belli bir kitlenin ilgisini çekmek için tasarlanmış sanki.

Haliyle, Ida’nın önü açık. Şahsen, hızlı temposuna rağmen tutuk ve sıkıcı olmayı başaran, çok daha ilginç derinliklere inebilecek bir hikâyeyi bilinçli olarak basitleştiren bir film olduğunu düşünüyorum.

Ancak şunu da belirteyim, (her açıdan daha üstün bir film olan) Kış Uykusu’nun aday olamayışının doğurduğu kıskançlık ve “Türk’ün Türk’ten başka dostu yoktur!” damarım, objektif düşünmemi engelliyor olabilir!

10 üzerinden 4,5